De nieuwbouwlocatie van het Esdal college in Borger kun je gerust een markant gebouw noemen. Een keramische gevel van zandkleurige gevelstenen met blubbervoeg voor de plint en zwart gebrand houten lessenaarskappen op de verdieping met daarin gekruiste ‘ribben’ verwerkt. Allemaal keuzes refererend aan de omgeving, de geschiedenis en het type onderwijs. Keuzes waar het gebouw nu om geprezen wordt, maar wat zeker niet vanzelfsprekend was dat het er ook zou komen. “Met name de blubbervoeg werd met enige argusogen naar gekeken”, vertelt Marco de Jong, architect-partner bij BDG architecten.
Het type onderwijs, vmbo, was een belangrijke factor in de ontwerpfase. En dan vooral de trots voor dit type onderwijs. “Het vmbo is maatschappelijk nog weleens een ondergeschoven kindje. Dat slaat natuurlijk nergens op, dus wilden wij in het ontwerp ook echt met trots het vmbo presenteren”, aldus Marco.
Dat heeft zich vertaald in een heel transparant en lichte plint, waar de praktijklokalen en de kantine gevestigd zijn. De grote gevelgaten zorgen voor veel in- en uitkijk en het praktijkonderwijs écht zichtbaar maakt. Marco: “Hierdoor is de begane grond heel bruisend geworden met lekker veel reuring. We hebben gekozen voor een stillere opbouw, waar de theorielokalen en stilte werkplekken gevestigd zijn. Kleinere ramen en meer gesloten ruimtes zorgen voor een gebogenere sfeer wat ruimte biedt aan meer focus en concentratie.”
Project
Esdal college Borger
Architect
BDG architecten
Uitvoering
Hesco Bouw
Opdrachtgever
Stichting Esdal College
Product
Gevelstenen
Mortel
Fotografie
Walter Frisart FOTOwerk
“Daarnaast wilden we ook een gebouw creëren dat alleen in Borger zou kunnen staan en niet in Utrecht of Limburg. Dan ga je uiteraard kijken naar de kenmerken van de omgeving en daar ontdekten we een interessant DNA. Borger ligt in Drenthe en dan denk je natuurlijk al snel aan hunebedden. Maar dat vonden we te simpel (wéér een hunebed). Op Google Maps ontdekten we dat de structuur van de gemeente precies ligt op de grens van zand- en veenlandschap. De Hondsrug (zand) en voormalige moerasgebieden. Deze moerasgebieden/veenkoloniën werden van oudsher heel lineair en functioneel ingetekend. De Hondsrug aan de andere kant is juist heel grillig, ruw en organisch.”
“Deze twee uitersten en typerende eigenschappen van Borger wilden we terugbrengen in de gevel van het gebouw. De plint heeft daarom zandkleurige keramische gevelstenen met blubbervoeg die de gevel ruwer en grilliger maakt. De veenkoloniën hebben we vertaald in de verdieping. Deze opbouw is een zuiver vierkant met een gevel van gebrand zwart hout. Dit geeft het een robuust karakter en het is daarnaast een duurzame keuze met weinig tot geen onderhoud. De verfraaiing met de gekruiste ribben symboliseert de boerenschuren met rieten kappen die de gemeente al eeuwenlang kenmerkt.”
Deze combinatie is opvallend en in het bijzonder de blubbervoeg. Dat zie je niet veel in Nederland. “De blubbervoeg riep ook de meeste vragen op en werd met enige argusogen bekeken. Tijdens een presentatie aan de stuurgroep voelde ik dat men dacht: dit is weer zo’n typisch gek idee van een architect. Wordt dit niet vies, gaat het niet snel kapot of geeft het schade aan kleding? En hoe krijg je dit alles netjes gemetseld?
Om deze twijfel weg te nemen zijn we naar een referentieproject in Almere geweest. Het mooie van dat project is dat het ook nog eens onder grote bomen staan, wat voor veel groen op de gevel zou kunnen zorgen. Echter is dat, na ruim 10 jaar, niet het geval. Dit bezoek in combinatie met het inzicht van de directrice dat door deze blubbervoeg het gebouw echt afwijkend van de overige gebouwen in de omgeving zou worden, heeft de stuurgroep toch overgehaald om voor de blubbervoeg te gaan. “Dit wordt gaaf”, waren de exacte woorden.
Toen deze ‘go’ er was hebben we de technische specificaties voor de voeg bij Aberson neergelegd. Gerben ging er vol voor. Met kritische vragen, een technisch haalbaarheidsonderzoek en het meeschrijven van de bestekteksten voor de keramische gevel zijn we gezamenlijk tot een kwalitatief, esthetisch en technisch haalbare oplossing gekomen van zandkeurige gevelstenen mét blubbervoeg.”
‘Ik weet nog waar ik stond in de showroom toen het idee voor de ruige zandvoeg geopperd werd. Een bijzondere gevel die alleen nog taalkundig bestond. Aan ons de eer de blubbervoeg technisch realiseerbaar te maken.’
Dat ik heb kunnen bijdragen aan een stimulans waar ‘die gasten’ prettig en goed hun werk mogen doen. Het vmbo wordt helaas nog weleens weggedrukt in de maatschappij. Toen de leerlingen binnenkwamen bij de opening waren ze helemaal overweldigd. “Is dit echt voor ons?” Daar doe je het toch voor! Dan valt echt alles op z’n plek en voel ik weer waarom ik mijn vak met zoveel overgave kan en wil uitvoeren.
bekijk ook:
Met een goed berekend geveladvies valt gevelschade te beperken, zo niet te voorkomen.
Een gesprek over hoe we steeds optimaler invulling kunnen geven aan circulair bouwen met A-Brick.
Een steen gemaakt met 20% gerecycled keramisch materiaal afkomstig van de lokale kringloop.
Vandaag bouwen aan de leefomgeving van morgen. Dát doen wij elke dag.
Gouwe 1
8032 CA Zwolle
088 – 118 57 00
info@aberson.nl
Aberson is dé keramisch specialist in gevels en daken.
© Copyright – Aberson – Privacyverklaring, disclaimer & leveringsvoorwaarden | Gevelstenen Breda | Gevelstenen Zwolle | Gevelstenen Amsterdam | Gevelstenen Roermond | Veelgestelde vragen | Baksteencalculator | Keramische gevelsystemen | Gevelstenen
