Een belangrijke ontwikkeling in de bouwsector: woningfabrieken. Een technisch hoogstaande innovatie waarin Van Wijnen een van de koplopers is. Met als belangrijkste drijfveren: wonen weer betaalbaar maken, veel variatie bieden van een hoogwaardige kwaliteit en dat uiteraard met de normen van duurzaam en circulair bouwen. Bij de ontwikkeling van de woningfabriek in Heerenveen is Aberson als partner betrokken bij de ontwikkeling van het gevelconcept met steenstrips. Het uitgangspunt: gevels van keramisch materiaal, met maximale ontwerpvrijheden, een ambachtelijke uitstraling en maakbaar in een schaalbaar industrieel proces.
Onze manager new business Johan van Hoorn en commercieel adviseur Jarno Plate zijn in een zeer intensief ontwikkelingstraject van drie jaar met de Van Wijnen collega’s gekomen tot het huidige succes. Sinds medio 2022 rollen er complete elementen uit de fabriek: vloeren, wanden en volledig afgewerkte gevels met steenstrips, kozijnen en glaswerk. Gevels met steenstrips in gevarieerde diktes, metselwerkverbanden in een grote verscheidenheid aan kleuren die zich vormen tot mooie details.
Woningen uit de fabriek. Dat was tot voor kort ondenkbaar. Toch heeft Van Wijnen het geflikt. Ten tijde van de woningcrisis in 2011 heeft Van Wijnen, net als menig ander bouwbedrijf, gefocust op het optimaliseren van het bouwproces, verkorten van doorlooptijden en de reductie van faalkosten. Toen hier de grens bij maatwerk in was bereikt zijn ze gaan kijken in andere sectoren. Sectoren waar efficiency hoog in het vaandel staat en voor veel schaalvoordelen heeft gezorgd, zoals bij de automotive- en softwarebranche. Modulariteit, standaardisering en digitalisering bleken daarbij belangrijke pijlers om processen te optimaliseren.
De woningmarkt vraagt echter maatwerk voor elk uniek bouwproject. Dit heeft geresulteerd in een software platform dat in talloze variaties ontwerpen kan opleveren én waar vanuit de gehele keten en maakindustrie wordt aangestuurd. En niet alleen op projectniveau. Door middel van generatieve kunstmatige intelligentie kan Van Wijnen voor hele woonwijken en gebiedsontwikkelingen oneindige ontwerpvoorstellen genereren en woningen configureren.
Van Wijnen weet als geen ander dat je samen verder komt. Op verschillende onderdelen zijn experts ingevlogen om gezamenlijk naar de optimale totaaloplossing te werken. Johan: “Elke aanpassing aan het proces, de robotica of in ons geval de steenstrips, beïnvloedt het eindresultaat. Alle expertise is nodig in het voortraject om ervoor te zorgen dat het eindproduct dat afgeleverd wordt, voldoet aan alle kwaliteitseisen die zijn gesteld.
De juiste verwerking van de steenstrips door de robots is heel bepalend voor een kwalitatieve gevel. Die verwerking komt hier letterlijk op de halve millimeter nauwkeurig. Daarbij werden door Van Wijnen extreem hoge eisen aan de esthetische kwaliteit, want dat is waar welstand op beoordeeld en wat de klant gaat zien. De gevelarchitectuur die we samen hebben ontwikkeld moest een verrijking worden van het straatbeeld in Nederland.”
Om dit uiterst nauwkeurige proces goed te kunnen begeleiden als productontwikkelaar en leverancier van de steenstrips is Johan een aantal maanden intern geweest bij Van Wijnen. Johan: “Zo ben je nauwer betrokken bij de ontwikkelingen. De op het oog meest eenvoudige details zijn van belang voor de kwaliteit van het totaal. Dat ontdek je sneller en beter als je er van binnenuit bij betrokken bent. Dan kun je je expertise direct toepassen in de innovatie, in plaats van achteraf bijsturen. Dat scheelt een hoop tijd, geld en energie bij iedereen.”
Johan en Jarno hebben er niet alleen hun tanden en technische productkennis ingezet, maar ook enorm veel nieuwe kennis mee opgedaan. Johan: “Voor de keramische industrie van steenstrips stelt dit vraagstuk ongekend hoge eisen voor wat betreft maatvastheid en een zeer grote verscheidenheid aan te leveren producten. Geen makkelijke opgave, maar het haalt je uit je comfortzone en daar begint vaak het gewenste creatieve proces.”
“Voor de woningfabriek van Van Wijnen zijn speciale steenstrips ontwikkeld, in afwijkende maten. Een nieuw soort steenstrips, van 14 mm tot en met 40 mm dikte en in elf verschillende kleuren. Een product dat tot nu toe nog niet gerealiseerd, laat staan toegepast kon worden. Hiermee is de variatie die esthetisch gemaakt kan worden in de geautomatiseerde gevels vele malen groter geworden. Door de inzet van dikte verschil, liggend en staand metselwerk, vlakverdelingen, kaders en randen kan er veel verfraaiing in de detaillering van de gevel gemaakt worden. Dat is zowel voor architecten als eindgebruikers erg interessant. Dit soort variaties in metselwerk zijn in de traditionele bouw heel kostbaar door de extra tijd die het kost.”
Geen makkelijke opgave, maar het haalt je uit je comfortzone en daar begint vaak het gewenste creatieve proces.
Het grote voordeel van fabrieksmatig woningen fabriceren is de efficiëntie. Je kunt in minder tijd, meer produceren en de kwaliteit is substantieel beter vanuit een geconditioneerde omgeving. Je kunt heel exact ingeven hoeveel je van bepaalde grondstoffen nodig hebt voor bijvoorbeeld een betonnen vloer of de hoeveelheid steenstrips die besteld worden voor de gevel. Hierdoor ontstaat er nagenoeg geen afval. De steenstrips worden kant en klaar en exact op maat geleverd.
Daarnaast kun je 24/7, weer of geen weer, doorgaan met produceren. Dit maakt de efficiency in de fabriek vele malen hoger. Door de productie en het assembleren te standaardiseren creëer je een bouwstandaard van kwalitatief hoogstaand niveau, doordat in de loop der tijd alle foutrisico’s eruit gehaald worden. En het geeft een antwoord op de steeds groter wordende uitdaging om vaklieden te vinden.
Johan: “Nee, dat absoluut niet. Je hebt altijd vakmensen nodig. Ten eerste om uit te kunnen denken en te controleren hoe het fabrieksmatig goed toegepast wordt. Maar vooral omdat het fabrieksmatig bouwen van woningen vooralsnog een relatief kleine bijdrage levert aan de totale bouwopgave. Maar het is wel een mooi antwoord voor het oplossen van het nijpende woningtekort dat er is en de komende jaren nog zal blijven.”
“Dat klinkt als hét antwoord, maar zo simpel is het niet. Het heeft nogal wat voeten in aarde om zo’n woningfabriek te ontwikkelen en te realiseren. Zowel qua tijd en investeringen als in kennis. Dus handwerk blijft sowieso bestaan, want je hebt de kennis nodig. Maar de instroom van handwerkberoepen is laag, dus je móét wel met een ander antwoord komen op de grote bouwvraag. Het wordt dus wel echt anders. Geen bedreiging, maar een kans!”
bekijk ook:
Met een goed berekend geveladvies valt gevelschade te beperken, zo niet te voorkomen.
Een gesprek over hoe we steeds optimaler invulling kunnen geven aan circulair bouwen met A-Brick.
Een steen gemaakt met 20% gerecycled keramisch materiaal afkomstig van de lokale kringloop.
Vandaag bouwen aan de leefomgeving van morgen. Dát doen wij elke dag.
Gouwe 1
8032 CA Zwolle
088 – 118 57 00
info@aberson.nl
Aberson is dé keramisch specialist in gevels en daken.
© Copyright – Aberson – Privacyverklaring, disclaimer & leveringsvoorwaarden | Gevelstenen Breda | Gevelstenen Zwolle | Gevelstenen Amsterdam | Gevelstenen Roermond | Veelgestelde vragen | Baksteencalculator | Keramische gevelsystemen | Gevelstenen
