Stel je een basisschool uit de jaren 70 voor en je hebt er direct een beeld bij. Oude rode baksteen, gedateerd interieur, slechte ventilatie en een verwarming die meestal stuk is. Tot voor kort paste CKC Het Stroomdal in Zuidlaren in dat plaatje. Architect, aannemer, schoolbestuur én ouders zetten zich samen in voor grondige vernieuwing. En maakten er een fijne, lichte en duurzame en toekomstbestendige plek van, mét een opvallende gevel.
Basisschool het Stroomdal staat midden op de Brink van het Drentse Zuidlaren. De school was al bijna 50 jaar oud. In de basis had het een heldere structuur en goed volume, maar buiten dat was eigenlijk alles gedateerd. De wens van de school en ouders was om er een vriendelijke en open school van te maken, met veel ruimte om te spelen, te leren en te lezen. Met duurzaamheid en toekomstbestendigheid als rode draad.
De plannen werden gemaakt door 12WAT architecten, Van Wijnen voerde het project uit. Projectleider Erwin Meis (Van Wijnen) vertelt: ‘Het past gewoon goed in deze tijd om een bestaand gebouw niet volledig te slopen, maar om het te gebruiken voor iets nieuws. Toen het sloopwerk klaar was, stond alleen het raamwerk er nog. Je hoorde sommige mensen wel even slikken: “Moet dit onze nieuwe school worden?” Voor ons was het de kunst om dat allemaal weer tot één te smeden en er een fantastisch mooie school van te maken.’
Project
CKC Het Stroomdal in Zuidlaren
Architect
12WAT architecten bna, Assen
Uitvoering
Van Wijnen
Gevelisolatie-systeem
Sto Isoned bv
Verwerker
Afbouw Perdok b.v.
Product
Steenstrips, 3 sorteringen
Fotografie
Walter Frisart FOTOwerk
De school werd, van binnen en van buiten, helemaal opgewaardeerd naar het nu. Zo werd er een warmtepomp geïnstalleerd, is het gebouw volledig van het gas af, ligt het dak vol met zonnepanelen, is er ontzettend goed geïsoleerd en is de ventilatie is enorm verbeterd. Tino Hoven van 12WAT architecten, zelf geboren en getogen in Zuidlaren, ontwierp de vernieuwde school. ‘Duurzaamheid zat hem in inderdaad in het laten staan van de school. Maar ook in de keuze van de materialen en hoe we die toepasten. Bijvoorbeeld bij het luchtdicht maken van het gebouw: het dak hebben we helemaal opnieuw geïsoleerd en we spoten isolatie onder de bestaande vloer.’ Erwin vult aan: ‘Actueel natuurlijk, die ventilatie. Dat was destijds niet zo bedacht, maar de timing is nu wel erg goed. Ook de gebouwschil had meer eisen, we hebben er flink aandacht aan besteed om die goed luchtdicht te krijgen.’
Die schil was oorspronkelijk van een Groninger rode baksteen uit de jaren 70. ‘Op zich prima’, zegt Tino, ‘maar we wilden het graag vriendelijker maken. Ook is de gevel natuurlijk heel belangrijk voor de eisen van BENG (Bijna Energieneutrale Gebouwen). Samen met STO en Aberson werd de nieuwe gevel uitgedacht. ‘We hebben de spouwmuur, met alleen een binnen-en buitenblad, eerst voorzien van 16 cm isolatie. Daarna hebben we het afgewerkt met steenstrips. Een logische keuze, omdat je met metselen veel verder naar buiten steekt. Het is een goede en eenvoudige manier om goed te isoleren. Bovenal krijg je er een mooie nieuwe school van natuurlijk.’ Bij een bestaand gebouw heb je ook uitdagingen, bijvoorbeeld om de vloer en de gevel goed op elkaar aan te laten sluiten. Maar ook STO keek dan regelmatig even mee.
We geven onze ideeën aan Jarno van Aberson en dan zoekt hij van alles bij elkaar. Dat doet hij dan nog een keer of 10, tot we weten wat we nodig hebben.
De ambitie voor een vriendelijke uitstraling combineerde de architect met een grote wens van de school: zij wilden het gevoel van het Stroomdal, de streek, graag terugzien in de gevel. Tino: ‘Dat hebben we letterlijk vertaald naar een golvende beweging in de gevel.’
Wie nu langs de school loopt, zal meteen de opvallende tekening in de gevel zien. Tino: ‘We werkten met drie verschillende sorteringen: onderin begonnen we met rode steenstrips, naar boven wordt het steeds lichter. Voegen deden we niet. Vanwege de kleur: want wat beneden mooi is, ziet er bovenin niet meer mooi uit. Maar ook omdat voegloos rustiger is. Het is natuurlijk al best een drukke gevel.’ Tot slot houdt de nieuwe witte dakrand de ruimtes bij elkaar en zorgt die ervoor dat het nu echt één gebouw is. Dat de dakrand ook rond is, past weer binnen die vriendelijkheid én het thema van het Stroomdal.
Dat het plakken van de strips best een uitdaging was, staat Erwin nog bij. ‘We moesten eerst de juiste verdeling van de kleuren zien te vinden. Dat deden we terplekke met Perdok (het bedrijf dat plakte), Aberson en de architect. We plakten een eerste stuk en hebben dat daar ter plekke laten beoordelen door de architect, of hij dit zo voor ogen had. Dat was in één keer raak.’
Een interessante klus was het zeker, dat beaamt ook Tino. ‘De verwerker staat op een steiger, met zijn neus erbovenop. Dan moet je maar zien hoe je een mooie golfbeweging maakt, dat is niet eenvoudig. Voor de mannen zetten we eerst de lijnen op de gevels, waartussen ze -op gevoel- van donker naar licht konden werken. Zo hadden ze wel wat houvast, maar kregen ze vooral de vrije hand. En het resultaat was meteen erg mooi, we hebben niets hoeven loshalen.’
Waar een metselaar gewend is om mooi langs de lijn te metselen, was hier de opdracht juist om niet teveel na te denken.’
Tino Hoven – 12WAT architecten
Dat het handvorm steenstrips waren, was een extra uitdaging. Erwin: ‘De strips liggen koud tegen elkaar, zonder voeg. De randen van de strips zijn wat grillig. Dus zonder voeg is het even puzzelen om ze mooi tegen elkaar aan te krijgen. In de gevel zie je de strips dan ook een beetje bewegen, zoals een golf. En dat klopt helemaal, want dat was precies hoe Tino het voor ogen had.’
Wat er nu, twee jaar later, staat is een school om trots op te zijn. De ooit lage -wat bedompte- gangen zijn nu hoog, breed en licht. Daardoor is het er open en ruim, zodat de kinderen er kunnen spelen.
Tino: ‘Ik vond het echt een moment dat de gevel uit de steigers kwam. Die heb ik daarvoor nooit in zijn geheel kunnen zien, maar is heel bepalend voor het eindresultaat. Als je in één kleur metselt, heb je meestal wel een aardig idee. Nu was dat lastiger, ook omdat het gebouw helemaal ingepakt was.’ Erwin is het daarmee eens: ‘Ineens kwam het gebouw tevoorschijn. Er kwamen toen ook meteen reacties uit de buurt: “Waar we nu tegenaan kijken, daar worden we wel blij van”.
Erwin was er vorige week nog even om de puntjes op de i te zeten. ‘De school was net weer begonnen. Alles is klaar: de meubeltjes staan erin, de kindertjes zitten er. Dat maakt het allemaal nog net even wat mooier. Het zag er al goed uit, maar nu is het écht af.’
bekijk ook:
Langformaten uit heel Europa. Je vindt ze in onze collectie Aberlongue.
Bij de originele manier van het maken van een wasserstrich draait alles om water.
Vandaag bouwen aan de leefomgeving van morgen. Dát doen wij elke dag.
Gouwe 1
8032 CA Zwolle
088 – 118 57 00
info@aberson.nl
Aberson is dé keramisch specialist in gevels en daken.
© Copyright – Aberson – Privacyverklaring, disclaimer & leveringsvoorwaarden | Gevelstenen Breda | Gevelstenen Zwolle | Gevelstenen Amsterdam | Gevelstenen Roermond | Veelgestelde vragen | Baksteencalculator | Keramische gevelsystemen
